ไม่อยากเสี่ยงโรคร้ายต้องรู้ มะเร็งเป็นได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่

“มะเร็ง” โรคร้ายที่สามารถเกิดขึ้นได้ในทุกช่วงวัย โดยทั่วไปความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งจะเพิ่มขึ้นตามอายุ จึงมีมะเร็งหลายประเภทที่มักตรวจพบในผู้สูงอายุ แต่มะเร็งหลายประเภทก็สามารถตรวจพบในคนที่มีอายุน้อยได้เช่นกัน หลายคนจึงสงสัยว่า จริง ๆ แล้วมะเร็งเป็นได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่ และเนื่องจากไม่ได้มีการระบุช่วงอายุที่แน่ชัด เราทุกคนจึงต้องตระหนักถึงปัจจัยเสี่ยงทั้งเรื่องประวัติคนในครอบครัว สภาพแวดล้อม และวิถีชีวิตในแต่ละวันที่อาจทำให้มีโอกาสเป็นมะเร็งอายุน้อยได้มากยิ่งขึ้น

มะเร็งเป็นได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่

โดยทั่วไปแล้วปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่สุดในการเป็นโรคมะเร็งคือ อายุที่มากขึ้น ตามข้อมูลของ American Cancer Society (ACS) ประมาณ 80% ของผู้ป่วยมะเร็งที่เข้ารับการตรวจ มักพบในผู้ที่มีอายุมากกว่า 55 ปี และประมาณ 3.7% ของผู้ป่วยมะเร็งมักพบในผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 34 ปี

ดังนั้น มะเร็งจึงมีโอกาสเป็นได้ตั้งแต่วัยทารกไปจนถึงวัยชรา โดยส่วนใหญ่มักพบในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 50-55 ปีขึ้นไป เพราะเมื่อเวลาผ่านไปประสิทธิภาพการทำงานของเซลล์จะลดลง ระบบภูมิคุ้มกันก็อ่อนแอลงด้วย จนนำไปสู่การเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งที่ไม่สามารถควบคุมได้ ดังนั้น มะเร็งในคนอายุน้อยจึงมักเป็นมะเร็งที่เป็นมาแต่กำเนิด หรือมีภาวะที่เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งมาตั้งแต่เด็กอยู่แล้ว

มะเร็งในคนอายุน้อยที่มักพบบ่อยในประเทศไทย

“พญ.ชญามน ทักษ์ประดิษฐ์ กุมารแพทย์ด้านโรคมะเร็งและโรคเลือดในเด็ก ศูนย์สุขภาพเด็ก รพ.พญาไท 3 อธิบายว่า จากสถิติพบว่าแต่ละปีจะมีอุบัติการณ์การเกิดโรคมะเร็งในเด็ก ประมาณ 78 คนต่อเด็ก 1 ล้านคน ซึ่งในไทยมีประชากรอายุ 0-15 ปีมากกว่า 12 ล้านคน นั่นหมายความว่าในแต่ละเดือน จะมีเด็กไทย 80  รายได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็ง” มาดูกันว่า มะเร็งในคนอายุน้อยที่มักพบบ่อยมีอะไรบ้าง

1. มะเร็งเม็ดเลือดขาว

มะเร็งเม็ดเลือดขาว หรือ ลูคีเมีย (Leukemia) คือ มะเร็งที่เกิดขึ้นในไขกระดูก เกิดจากเซลล์เม็ดเลือดในไขกระดูกสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาวที่มีความผิดปกติจำนวนมาก จนทำลายระบบการสร้างเซลล์เม็ดเลือดตามปกติของไขกระดูก เป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยที่สุดในเด็กหรือเป็นมะเร็งอายุน้อย โดยอาการของมะเร็งเม็ดเลือดขาวอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็งเม็ดเลือดขาว หากเป็นชนิดเรื้อรัง (Chronic Leukemia) ผู้ป่วยมักมีอาการไม่รุนแรง หรืออาจไม่มีอาการอะไรเลยในตอนแรก จะตรวจพบได้ก็ต่อเมื่อทำการเจาะเลือดตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC) เท่านั้น

2. มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma) คือ มะเร็งที่เกิดจากการมีเนื้องอกเกิดขึ้นที่ต่อมน้ำเหลือง ทำให้เซลล์เม็ดเลือดขาวเกิดความผิดปกติ ส่งผลต่อระบบน้ำเหลืองทั่วร่างกาย ได้แก่ ม้าม ไขกระดูก ต่อมทอนซิล และต่อมไทมัส ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน เมื่อเซลล์เม็ดเลือดขาวภายในระบบน้ำเหลืองเริ่มเติบโตอย่างผิดปกติและไม่สามารถควบคุมได้ ทำให้เกิดเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองตามมานั่นเอง 
สาเหตุของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองมักมาจากระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอ การติดเชื้อไวรัสบางชนิดอย่างเช่น ไวรัส HIV และปัจจัยทางพันธุกรรมด้วย โดยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองเป็นมะเร็งอายุน้อยที่สามารถพบได้ทั้งในกลุ่มอายุตั้งแต่ 20-40 ปี ไปจนถึง 55 ปีขึ้นไปเลยก็มี

3. มะเร็งสมองและระบบประสาท

มะเร็งสมองและระบบประสาท คือ มะเร็งที่เกิดจากเนื้องอกที่เป็นเนื้อร้ายบริเวณสมอง โดยเนื้องอกในสมองที่เป็นมะเร็งนี้ จะมีการเจริญเติบโตที่ไม่สามารถควบคุมได้ และเกิดการแบ่งเซลล์ที่ผิดปกติขึ้นภายในสมอง ซึ่งเซลล์เหล่านี้จะไปรบกวนการทำงานของสมองตามปกติ อาจทำให้เกิดอาการทางระบบประสาทต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและขนาดของเซลล์ โดยอาการของมะเร็งสมองอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับตำแหน่งและขนาดของเนื้องอก โดยทั่วไปมักจะมีอาการปวดหัวที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง อาการชัก คลื่นไส้อาเจียน วิงเวียนศีรษะ มีปัญหาการทรงตัว การมองเห็น หรือการพูด

4. มะเร็งต่อมหมวกไต

มะเร็งต่อมหมวกไต (Neuroblastoma) หรือโรคมะเร็งเนื้อเยื่อประสาท คือ มะเร็งที่เกิดจากการเจริญเติบโตผิดปกติของเซลล์ประสาท มักพบในตำแหน่งต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น คอ ช่องอก ช่องท้อง หรือใกล้กระดูกสันหลัง และจะพบมากที่สุดบริเวณต่อมหมวกไต หลายคนจึงเรียกว่า มะเร็งต่อมหมวกไต โดยอาการของมะเร็งต่อมหมวกไตอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่เกิด และเนื่องจากเป็นมะเร็งที่เกิดจากเซลล์ประสาทที่ยังเจริญเติบโตไม่เต็มที่ที่เรียกว่า นิวโรบลาสท์ (Neuroblasts) จึงเป็นมะเร็งชนิดที่พบมากในเด็ก มักพบได้ตั้งแต่วัยทารกไปจนถึงเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับมะเร็งในคนอายุน้อย

• มะเร็งอายุ 20 กว่าเป็นได้หรือไม่?

คำตอบ มะเร็งทุกประเภทมีโอกาสเป็นได้ตั้งแต่วัยทารกไปจนถึงวัยชรา โดยส่วนใหญ่มักพบในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 50-55 ปีขึ้นไป

• มะเร็งกระเพาะอาหารอายุน้อยเป็นได้หรือไม่?

คำตอบ จากสถิติพบว่า มะเร็งกระเพาะอาหารมักเกิดในเพศชายมากกว่าเพศหญิงถึง 2 เท่า โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป แนะนำให้ตรวจคัดกรองมะเร็งหากมีญาติสายตรงเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร หรือชอบสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ กินของปิ้งย่าง รมควันเป็นประจำ

• มะเร็งหลอดอาหารอายุน้อยเป็นได้หรือไม่?

คำตอบ จากสถิติพบว่า มะเร็งหลอดอาหารมักเกิดในเพศชายมากกว่าเพศหญิงถึง 3 เท่า โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป และมักพบในผู้ที่มีอายุระหว่าง 60–70 ปี

• มะเร็งปอดอายุน้อยเป็นได้หรือไม่?

คำตอบ จากสถิติพบว่า ผู้ที่สูบบุหรี่มีความเสี่ยงเป็นมะเร็งปอดมากถึง 10-30 เท่า โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป และผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งปอด ก็มีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปอดแม้จะไม่ได้สูบบุหรี่ก็ตาม

• มะเร็งลําไส้อายุน้อยเป็นได้หรือไม่?

คำตอบ จากสถิติพบว่า 10% ของคนที่เป็นมะเร็งลำไส้ มักมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้มาก่อน จึงสามารถพบได้ตั้งแต่ผู้ที่มีอายุน้อย ๆ และจะพบได้บ่อยในผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป

สรุป มะเร็งเป็นได้แม้อายุน้อย

สิ่งสำคัญที่เราทุกคนต้องตระหนักไว้เสมอคือ มะเร็งบางชนิดไม่สามารถป้องกันได้ หรือแม้แต่คนที่ดูแลสุขภาพก็อาจเป็นมะเร็งได้เช่นกัน การตรวจสุขภาพ การตรวจคัดกรองมะเร็งเป็นประจำทุกปี จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายได้มากยิ่งขึ้น ไปพร้อม ๆ กับการดูแลสุขภาพ อาหารการกิน หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน ก็จะช่วยลดโอกาสในการเป็นมะเร็งได้มากยิ่งขึ้น โดยคุณสามารถเพิ่มความสบายใจในการใช้ชีวิตได้อีกทางด้วยการทำประกันมะเร็งที่สามารถทำได้ตั้งแต่อายุ 1 ปี หากตรวจเจอ เราพร้อมจ่ายก้อนแรกทันที แถมไม่ต้องตรวจสุขภาพ หมดกังวลเรื่องค่าใช้จ่ายในการรักษาได้อย่างแน่นอน

ขอบคุณข้อมูลจาก: โรงพยาบาลพญาไท